10 / 16
8
OlomBaovao N°119
Conférence des Évêques de Madagascar
SECRETARIAT DE COORDINATION
102 bis, rue Cardinal Jérôme Rakotomalala
BP. 667
Antanimena Antananarivo – 101
Ry havana malala,
Harem-panahy nentin’ny JMJ MADA 9
Tontosa soa amantsara iny JMJ nasionaly tany Mahajanga iny. Izay nanamarihana ihany koa
ny faha roapolo taonany teto amintsika (1998-2018). Isaorantsika Andriamanitra. Nitondra
vokantsoa hoantsika rehetra, indrindra ho an’ny tanora ny fandinihana ny lohahevitra hoe :
« Aza matahotra ry Maria fa sitrak’Andriamanitra ianao. » (Lk 1, 30). Namokatra tokoa satria
niainga tamin’nytraikefa sy fomba fiasa efa matipaika : Eokaristia, sakramentan’ny
fampihavavana, alimbavaka, Katesizy, Làlan’ny Hazofijalina, fifanankalozana sy
fifampizarana … iny JMJ iny.
Mankasitraka manokana ny diosezin’i Mahajanga nandray sy ny VPKT niara-nanomana.
Niampy indrindrakoa ny firaisankina sy ny fifanomezan-tànanan’ny fianakaviamben’ny
tanora niara-nanao iny fivahinianana masina iny.
Samy nidera ny fahafoizan-tenan’i Mgr Roger Victor RAKOTONDRAJAO, Evekan’i
Mahajanga isika. Na dia tao anatin’ny tsy fahasalamana aza izy tamin’ireny fotoana ireny dia
tsy nisaraka tamin’ny tanora ary nanome fampianarana mafonja tamin’ny Eokaristia
fanirahana.Niara-dia tamin’izy ireo isanandro koa izahay ary nametraka hafatra hoe : “Ry
tanora ô,
tianay ho tsapanareo fa ny Eglizy dia Reny tia anareo, matoky anareo ary vonona hihaino sy
hiahy anareo. Ao ampon’ny Eglizy tokoa ianareo ka izany no nanaovany Sinaody manokana nandritra
iny volana oktôbra inytany Roma, niompana amin’ny lohahevitra hoe “ny tanora, ny finoana, ary ny
famantarana ny antson’Andriamanitra”.
Harem-panahy lehibe azo tsapain-tànana no azonareo tanora nandritra ny JMJ MADA 9.
Nisongadina indrindra tamin’izany ny hafaliana, ny fiombonam-piainana, ny fitiavam-
bavaka, ny fahaizana mihafy, niatrika ireo zava-tsarotra tamin’ny fandaminana ny olona
marobe mihoatra ny efatra alina. Tsapa ny fahamatorana sy ny fahaizanareo
mifampitsimbina. Ary ny fifampizaranareo am-pahatsorana nytao am-po tamin’ny
fametraham-panontaniana samihafa. Voandalana nentinareo nody ny hafatry ny Papa
Fransoa manao hoe :
“Mandehana mitory amin’ny olona rehetra fa tia antsika i Jesoa ary raha
miaraka aminy dia ho foana ny tahotra rehetra. Tanteraho ny nofinofinareo ary miaraha miasa
hanorina ny hoavinareo sy ny hoavin’ny firenenareo amin’ny fikatsahana mandrakariva ny soa ho
an’ny tsirairay sy ho an’ny hafa”.
Tahotra sy Fahadisoam-panantenana
Nifarana ny JMJ. Niverina amin’ny toerana niaviany avy ny rehetra. Efa tafiditra tao
anatin’ny vanim-potoan’ny fampielezan-kevitry ny fifidianana ny malagasy rehetra.
Nisokatra ny mason’ny tanora, notsilovin’ny fahazavana voaray tao amin’y JMJ, ka nametra-
panontaniana maro : Hahita rariny ombam-piadanana tokoa ve ity firenentsika ity ? Hiverina
amin’ny tena hasiny ve ny soatoavina malagasy ? Mbola mendrika hitokisana ve ireo Ray
aman-dreny any anatin’ny fiaraha-monina any ? Toa ny fitiavan-tena mantsy no tena manjaka
amin’ity firenena ity fa tsy ny fijerena ny soa iombonana. Ny vola no andriamanitra tompoina
Tsapan’ireo tanora ireo araka ny fifampizarananataony fa mitombo tsy tambo isaina ny
fahasahiranana eto amintsika. Toa lian-drà ny vahoaka ka mihamitombo ny ady, sy ny tsy
fandriam-pahalemana,tonga hatrany amin’ny fifamonoana,na antanàndehibe na
ambanivohitra.
Raisinay Eveka ny tebiteby sy ahiahin’ireo tanora zanantsika ireo ka mitodika amintsika Ray
aman-dreny sy olon-dehibe natao ho modelim-piainana sy hananatra izahay : Toa Ray aman-
dreny miady sy mifanilika eo imason’ny zanany hita. Mifanao valala an-karona : tsy
mifankazo, mifanenjika, mifampitory, tsy mifanaja amin’ny teny tsy voahevitra.Toa tanteraka
ilay fitenenana hoe : « ny ray aman-dreny no miady,ny ankizy no voatorotoro ».
Potika ny soatoavina maha malagasy, maty ny marina, very ny zo aman-kasina maha olona
ny maro. Simbain’ny mpanao politika ny toe-tsain’ireo olon-tsotra. Maha lasa saina ny nahita
volabe tsy fantam-pihaviana nampanontany ny ory tamin’ireny fotoanan’ny fampielezan-
kevitra ireny. Fa nahoana loatra re?
Ny fiombonan’ny fianakaviana no andrandraina nefa politikan’ny fifanaratsiana sy
fampisarahana no misongadina. Very ny fahaizana mifanakalo hevitra mitondra amin’ny
teny ierana eo amin’ny fikatsahana ny tombontsoa ambonin’ny firenena. Tsaroanay etony
tenin’i Lucien Botovasoa olontsambatra, tamin’ireo mpanao politika tamin’ny tamin’ny
fotoan’androny : “
miaina amin’ny lainga ny politikanareo ka ho rà no hiafarany
”.
Hoykoa ny Papa Fransoa vao tsy ela akory izay :
« Zary natao kolo-piainana ny ady sy ny
fifamonoana, ka nampidina ambany dia ambany ny maha-olona, sy ny fahasahiranana tsy tambo isaina,
ary dia ho lian-drà tsy hahay mifandamina intsony ve isika ?.... Atsaharo amin’izay, fa rahefa mivavaka
isika, dia aoka ho fanorenam-piadanana fa tsy ho fandranintana ady no atao »
(Angelus, 11 novembre
2018).
Aza matahotra, efa nandresy an’izao tontolo izao aho.(Jn 16, 33)
Io voalazan’ny Papa io àry no entinay manainga antsika kristianina tsy ankanavaka sy
ianareo rehetratsara sitra-po eto Madagasikara :
Vonjeo re ity tanindrazana malalantsika ity.
Mankasitraka antsika vahoaka malagasy, nandray anjara mavitrika tamin’iny fifidianana
fihodinanana voalohany iny,na dia maro aza ny zavatra tsy tomombana. Hita taratra hatrany
ny fahendrena sy fahamatoran’ny vahoaka mandala ny fihavanana sy naneho ankalalahana
ny safidiny.
Miantso ny rehetra ho tony sy hilamina eo am-piatrehana ny ho tohiny. Manainga ny
tompon’andraikitra isan-tsokajiny mba hampanjaka ny fahamarinana sy ny mangarahara ary
hanaja ny tena safidin’ny vahoaka.
Hafatry ny Fivondronamben’ny Eveka eto Madagasikara
« Matokia, efa nandresy an’izao tontolo izao Aho. »
(Jn 16, 33)
Ho an’ny Kristianina tsy ankanavaka sy ireo rehetra tsara sitra-po
Homba anareo anie ny Fiadanana !
Ka ho anareo izay ho voafidy amin’izany, dia hajao ny teny nomena ary tanteraho
ireo toetra natolotray anareo tamin’ny hafatra 29 mai 2018.
Raha mifanome tànana ampitokiana isika, ho velona ary ho ela velona i
Madagasikara, koa :
Hamafiso ny finoana an’i Jesoa nitsangan-kovelona, Mpanjakan’izao rehetra izao,
nandresy ny herin’ny maizina sy ny fahafatesana.
« Ho aminareo anie ny
fiadanana », hoy izy.
Zary voaary vaovao ao amin’i Jesoa ny olombelona ka
miverina amin’ny maha- izy azy.
Manapotika ny fiainana, tsy afahantsika mivoatra sy mametraka fiaraha-monina
mitondra amin’ny fampandrosoana ny mahaolona manontolo sy ny olon-
drehetra,ny tsy fijoroana amin’ny marina eo amin’ny seha-piainana rehetra. Koa
sahia mampanjaka ny marina.
Adidy masina ho an’ny Ray aman-dreny rehetra ny manampy nyzanany ary ho
an’ny olon-dehibe ny manao tantsoroka amin’ny tanora hiatrika ny hoaviny
amin’ny alalan’ny fametrahana indray ny soatoavina maha malagasy.
Hamafisina ny fanomezana toerana ny fifanakalozan-kevitra amim-panajana izay
mitondra amin’ny tena marina hikatsahana ny soa iombonana ho an’ny Firenena
manontolo.Làlana hahatongavana amin’izany ny Fanabeazana olom-pirenena
vanona (education civique). Ilaina ny fifampifehezana hentitra enti-manova ny toe
-tsaina efa lasa lomorina.
Mila ho dinihina tsara ny Lalàm-panorenantsika mba hiorina tsara sy ho matotra
ka hanampy ny tsirairay hanana ny tena fitiavan-tanindrazana izay mitaky
fahafoizan’aina manontolo.
Aza ekena mihitsy ny fanapotehana sy fanoloana ny kolontsaina iorenan’ny
soatoavana maha malagasy. Halaviro ny fivarotana ny harem-pirenentsika fa
masina ny Tanindrazana.
Famaranana
Hoy ny Papa ho an’ny tanora sy ho antsika mianakavy ihany koa : “
Maniraka
anareo aho ho mpitondra hafatry ny fiadanana sy ny fanantenana eo amin’ny fiainanareo,
eo amin’ny tanànanareo sy amin’ny toerana rehetra iainanareo sy iasànareo…Aoka tsy
hanirery ianareo, ny Eglizy dia Fianakaviam-be hahitànareo fanohanana sy fankaherezana,
any amin’ny paroasinareo sy ny fikambanana misy anareo, amin’ny alalan’ny vavaka, ny
sakramenta, ny fifankatiavana, ny fitantanan’ny pretra sy ireo mpino hafa vita batemy”.
Hankalaza an’i Kristy Mpanjaka isika katolika, hiditra amin’ny vanim-
potoanan’ny fihavian’ny Tompo, ary hankalaza ny Noely sy ny Taom-baovao
2019, koa enga anie hitondra ainga vaovao hoantsika mianakavy izany, ary ho
mafy orina ao am-pontsika fa
« i Kristy dia efa nadresy an’izao tontolo izao ».
Ankinina amin’i Masina Maria, mpiaro an’i Madagasikara sy ireo Olomasina sy
Olontsambatra zokintsika ny fiainantsika manontolo.
Mitso-dranao anareo izahay Evekanareo.
Natao teto Antananarivo
Anio 22 novambra 2018
Fetin’i Mb Cécile, Virjiny martiry
Son Éminence le Cardinal Désiré TSARAHAZANA, Arsevekan’i Toamasina,
Filohan’ny Fivondronamben’ny Eveka eto Madagasikara,
Mgr Marie Fabien RAHARILAMBONIAINA, Evekan’i Morondava, Filoha lefitra,
Mgr Jean Claude RANDRIANARISOA, Evekan’i Miarinarivo, Sekretera Jeneraly,
Mgr Benjamin Marc RAMAROSON, Arsevekan’Antsiranana,
Mgr Odon Marie Arsène RAZANAKOLONA, Arsevekan’Antananarivo,
Mgr Filgence RABEMAHAFALY, Arsevekan’i Fianarantsoa,
Mgr Fulgence RABEONY Arsevekan’i Toliary,
Mgr Georges Varkey PUTHIYAKULANGARA, Evekan’i Port-Bergé
Mgr Rosario VELLA, Evekan’Ambanja,
Mgr Jean de Dieu RAOELISON, Evekan’Ambatondrazaka,
Mgr Marcellin RANDRIAMAMONJY, Evekan’i Fenoarivo Atsinanana,
Mgr Philippe RANAIVOMANANA, Evekan’Antsirabe,
Mgr Gustavo Bombin ESPINO, Evekan’i Maintirano, Administrateur Apostolique-
n’i Mahajanga.
Mgr Fidelis RAKOTONARIVO, Evekan’Ambositra
Mgr José Alfredo Caires DE NOBREGA, Evekan’i Mananjary,
Mgr Gaetano DI PIERRO, Evekan’i Farafangana, Administrateur Apostolique-n’i
Moramanga.
Mgr Fulgence RAZAKARIVONY, Evekan’Ihosy
Mgr Vincent RAKOTOZAFY, Evekan’i Tolagnaro
Mgr Zygmunt ROBASZKIEWICZ, Evekan’i Morombe
Mgr Michel MALO, Archevêque Emérite d’Antsiranana
Mgr Raymond RAZAKARIVONY, Evêque Emérite de Miarinarivo
Mgr Antonio SCOPELLITI, Evêque Emérite d’Ambatondrazaka
Mgr Joseph Donald Léo PELLETIER, Évêque Émérite de Morondava
Mgr Armand TOASY, Evêque Emérite de Port-Bergé
RP Jean Claude RAKOTOARISOA, Administrateur diocésain-n’i
Tsiroanomandidy